Ấn định thuế đối với cá nhân được quy định tại Điểm e, Khoản 1, Điều 37 – Luật Quản lý thuế 2006. Theo đó, việc cá nhân cho công ty vay tiền không lấy lãi suất được hiểu là trao đổi hàng hóa, giá trị dịch vụ mà không theo giá trị giao dịch thông thường trên thị trường. Do đó, trường hợp này có thể bị ấn định thuế, kê khai và nộp thuế theo giao dịch thông thường trên thị trường.
Vậy ấn định thuế là gì? cá nhân cho công ty vay tiền không lấy lãi bị ấn định thuế như thế nào? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu điều đó qua các nội dung trong bài viết sau đây.
Ấn định thuế là gì?
Ấn định thuế xảy ra khi người nộp thuế kê khai thu nhập không chính xác so với Luật Quản lý thuế. Ấn định thuế được hiểu theo nghĩa đơn giản đó là cơ quan thuế có quyền ấn định số thuế cần phải nộp để cá nhân/doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ đóng thuế của mình. Trong trường hợp này, cơ quan thuế cũng có thể ấn định các yếu tố liên quan đến việc xác định số thuế mà doanh nghiệp/ cá nhân phải nộp, sau đó ra thông báo nộp thuế.
Khi ấn định thuế, cơ quan thuế cần đảm bảo đầy đủ các yếu tố khách quan, chính xác, công bằng và dựa trên các quy định của pháp luật.
Hiện nay, ấn định thuế được áp dụng đối với các trường hợp sau:
- Trường hợp cá nhân/ tổ chức có hành vi vi phạm pháp luật thuế.
- Cá nhân kinh doanh, hộ kinh doanh thực hiện nộp thuế theo phương pháp thuế khoán.
- Một số trường hợp cá nhân/ tổ chức vi phạm trong khâu xuất khẩu hàng hóa.
Các trường hợp vi phạm pháp luật thuế bị ấn định thuế
Trong các trường hợp bị ấn định thuế nêu trên, trường hợp vi phạm pháp luật thuế diễn ra khá phổ biến với nhiều trường hợp như sau:
- Không khai báo thuế.
- Không nộp hồ sơ kê khai thuế theo quy định.
- Không khai thuế, hồ sơ kê khai không đầy đủ theo quy định pháp luật hoặc kê khai không chính xác.
- Không phản ánh được số liệu trên sổ kế toán hoặc phản ánh không đầy đủ, ảnh hưởng đến nghĩa vụ đóng thuế.
- Không xuất trình được chứng từ, hồ sơ liên quan đến việc xác định số thuế phải nộp trong thời hạn quy định.
- Mua, bán, trao đổi và hạch toán giá trị hàng hóa, dịch vụ không theo giá trị giao dịch thông thường trên thị trường.
- Có dấu hiệu hoặc bỏ trốn, phân tán tài sản để tránh việc đóng thuế theo quy định.
Ấn định thuế đối với cá nhân cho công ty vay tiền không lấy lãi
Theo quy định pháp luật, đối với hợp đồng vay vốn của cá nhân, sẽ tồn tại 2 khả năng:
- Hợp đồng vay vốn có lãi suất 0%: Trường hợp này không phát sinh nghĩa vụ thuế.
- Hợp đồng vay vốn phát sinh chi phí trả lãi suất định kỳ: Trường hợp này, trước khi trả lãi, công ty phải khấu trừ 5% trên thu nhập tính thuế TNCN. Công thức tính như sau TNCN = (Tổng tiền vay/ mượn x % lãi suất) x 5%.
Tuy nhiên, như đã nói ngay từ đầu bài, việc cá nhân cho công ty vay tiền không lấy lãi suất được hiểu là trao đổi hàng hóa, giá trị dịch vụ mà không theo giá trị giao dịch thông thường trên thị trường. Điều này được nhận định là một rủi ro tiềm ẩn, do đó, trường hợp này có thể bị ấn định thuế theo quy định của pháp luật.
Khi ấn định thuế, cơ quan thuế sẽ tiến hành truy thu trực tiếp từ bên có nghĩa vụ. Nếu không truy thu được, cơ quan thuế sẽ tiến hành truy thu ở bên còn lại.
Người nộp thuế có nghĩa vụ nộp đầy đủ số tiền theo ấn định từ cơ quan quản lý thuế. Trong trường hợp cá nhân không đồng ý với số tiền thuế bị ấn định, cá nhân đó có thể khiếu nại, khởi kiện hoặc yêu cầu giải thích từ cơ quan thuế sau khi đã đóng đủ số tiền.
Những điều cần biết khi công ty vay tiền của cá nhân
Trong trường hợp công ty cần huy động vốn, có thể đi vay tiền từ các nguồn khác nhau bao gồm công ty/doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức… Khi vay tiền của cá nhân, công ty cần lưu ý những vấn đề sau:
- Hợp đồng vay tiền cần có lãi suất, bởi nếu lãi suất 0% thì rủi ro bị ấn định thuế là rất cao như đã giải thích ở trên.
- Lãi suất khi công ty vay vốn cá nhân không được vượt quá 150% mức lãi suất cơ bản mà Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã công bố tại thời điểm vay.
- Hình thức vay vốn: Khi vay tiền của cá nhân, công ty có thể sử dụng linh hoạt hình thức chuyển khoản, séc hay tiền mặt. Khi kết thúc hợp đồng, công ty cũng có thể chi trả khoản vay bằng tiền mặt.
- Các chứng từ cần thiết khi công ty vay tiền của cá nhân gồm có: Hợp đồng vay tiền, chứng từ giao dịch và chứng từ khấu trừ thuế TNCN (nếu khoản vay có tính lãi).
- Đối với hợp đồng vay vốn có phát sinh lãi, khi thanh toán lãi, công ty cần khấu trừ thuế thu nhập cá nhân theo mức 5% trên thu nhập được chi trả.
Trên đây là những thông tin cần biết về ấn định thuế đối với cá nhân cho công ty vay tiền không lấy lãi. Hy vọng những thông tin này có thể hữu ích cho các bạn trong công việc cũng như cuộc sống hàng ngày. Xin cảm ơn!
