Chắc chắn cụm từ GDP đã quá quen thuộc với tất cả chúng ta. Vậy GDP danh nghĩa là chỉ số gì? Cách tính GDP danh nghĩa là gì? Tất tần tật mọi thứ về GDP danh nghĩa sẽ được giải đáp ngay sau đây, cùng bắt đầu tìm hiểu thôi nào!
GDP danh nghĩa là gì?
Khái niệm
GDP danh nghĩa tiếng Anh gọi là “Nominal Gross Domestic Product” và được viết tắt là “Nominal GDP”. GDP danh nghĩa là tổng giá trị của sản phẩm quốc nội GDP được tính theo giá của thị trường hiện tại. Điểm đáng nói ở GDP danh nghĩa chính là nói bao gồm cả những thay đổi về giá do “lạm phát” và tốc độ phát triển của nền kinh tế.
Đặc điểm riêng
GDP danh nghĩa là một chỉ số đánh giá sản xuất kinh tế trong một nền kinh tế, bao gồm cả giá hiện tại trong tính toán. Như đã nói ở phần định nghĩa thì GDP danh nghĩa bao gồm cả lạm phát và giá cả tăng lên thì có thể làm làm cho con số tăng trưởng theo. Toàn bộ các hàng hóa và dịch vụ được tính trong GDP danh nghĩa thì sẽ được định giá theo giá cả của thị trường được bán vào năm tính toán đó.
Các yếu tố gây ảnh hưởng đến chỉ số GDP
Nhìn chung sẽ có 3 loại yếu tố gây tác động và làm ảnh hướng đến chỉ số GDP, các yếu tố đó là:
- Dân số: GDP và dân số là hai yếu tố có mối liên hệ khăng khít với nhau, dựa vào dân số để tiến hành tính GDP bình quân đầu người. Dân số chính là nguồn lực lượng lao động tạo ra vật chất, và dân số cũng chính là đối tượng tiêu thụ sản phẩm/dịch vụ.
- FDI: Đây là chỉ số đầu tư trực tiếp từ nước ngoài và FDI cũng có tác động đến chỉ số GDP. Các loại thức đầu tư dài hạn của nước ngoài có thể kể đến như tiền bạc, cơ sở hạ tầng, vật chất, hoặc là phương tiện sản xuất…
- Lạm phát: Đây là sự mất giá trị của tiền tệ, giá cả tăng quá cao, giá cả leo thang. Nếu như lạm phát tăng quá mức sẽ dẫn đến tình trạng khủng hoảng kinh tế, tình trạng này cũng thường bị ngộ nhận là GDP tăng.
Lạm phát ảnh hưởng đến GDP danh nghĩa
Như đã nói đến thì GDP danh nghĩa được tính theo giá trị hiện tại. Thế nên việc tăng trưởng GDP danh nghĩa từ năm này sang năm khác có thể phản ánh cho ta thấy được sự tăng lên trong “mức giá”. Nhưng việc này nó lại trái ngược hẳn với sự tăng trưởng về lượng hàng hóa/dịch vụ được sản xuất ra.
GDP danh nghĩa sẽ trở nên lớn hơn khi tất cả các mức giá “cùng tăng hoặc cùng giảm” và đây cũng được gọi là lạm phát. Đối với nền kinh tế thì “lạm phát” là một yếu tố rất tiêu cực, bởi vì nó sẽ làm giảm đi sức mua của cả người tiêu dùng và cả nhà đầu tư.
Lạm phát thường được đo lường bằng cách sử dụng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) hoặc là chỉ số giá sản xuất (PPI). Cụ thể thì CPI đo lường sự thay đổi của giá theo xu hướng của người tiêu dùng hoặc cách mà sự thay đổi về giá tác động đến người tiêu dùng. Mặt khác thì chỉ số PPI đo lường sự thay đổi trung bình của giá bán, và giá này là giá được trả cho các nhà sản xuất.
Khi mức giá cả chung của nền kinh tế tăng lên thì người tiêu dùng cũng sẽ phải chi tiêu nhiều hơn. Nếu như thu nhập cá nhân tăng 10% trong một khoản thời gian nhất định nào đó, thế nhưng lạm phát cũng tăng 10%. Trường hợp này xét về thực tế của cá nhân/sức mua sẽ không thay đổi.
Công thức và cách tính GDP danh nghĩa
Nối tiếp phần định nghĩa cũng như các đặc điểm về GDP danh nghĩa thì ngay sau đây sẽ là cách tính gdp danh nghĩa.
GDP danh nghĩa chính là giá trị sản lượng hàng hóa/dịch vụ được tính theo giá hiện hành. Cụ thể, “tổng lượng hàng hóa/dịch vụ được sản xuất ra trong 1 năm” sẽ nhân với “giá trị của hàng hóa/dịch vụ đó trong năm đó”.
Thế nhưng với nền kinh tế thị trường thì trong một năm sẽ có hàng nghìn sự biến động về giá đối với mỗi sản phẩm dịch vụ. Thế nên chúng ta phải sử dụng phương pháp bình quân gia quyền để tính mức giá chung của mỗi sản phẩm/dịch vụ.
| Công thức tính GDP danh nghĩa: |
| GDPin=ƩQitPit |
Chú thích:
- i: Là chỉ số loại sản phẩm thứ i, với i = 1, 2, 3,…, n
- t: Là thời kỳ tính toán
- Q: Là số lượng sản phẩm
- Qi: Đây là chỉ số về số lượng sản phẩm loại i
- P: Là giá của từng mặt hàng
- Pi: Là giá của mặt hàng thứ i
Sự khác biệt giữa các loại GDP
GDP danh nghĩa
- Đây là tổng sản phẩm quốc nội và được tính theo giá thị trường hiện tại.
- GDP danh nghĩa sẽ là chỉ số giúp phản ánh tốc độ tăng giá của một nền kinh tế. Bởi vì nó bao gồm các thay đổi về giá do lạm phát gây ra.
- Nếu như tất cả các mức giá cùng tăng hoặc cùng giảm sẽ dẫn đến việc làm cho GDP danh nghĩa cũng trở nên lớn hơn.
GDP thực tế
- Sẽ phản ánh giá trị của toàn bộ hàng hóa và dịch vụ sản xuất ra, và nó đã được điều chỉnh theo các tác động của lạm phát.
- Nếu chỉ số lạm phát dương thì GDP thực tế sẽ thấp hơn GDP danh nghĩa. Bởi vì GDP thực tế bằng GDP danh nghĩa chia cho Hệ số giảm phát GDP.
- GDP thực tế là một chỉ số đo lường có độ chính xác cao hơn về sự tăng trưởng của nền kinh tế. Thế nên nó được dùng cho việc phân tích kinh tế vĩ mô và tiến hành lập kế hoạch cho ngân hàng trung ương.
GDP xanh
- Đây là phần GDP còn lại sau khi quá trình khấu trừ một khoản chi phí cần thiết cho việc phục hồi môi trường do hậu quả từ các quá trình tái sản xuất.
Mong rằng các thông tin về GDP và cách tính GDP danh nghĩa vừa được nêu trên sẽ giúp ích cho bạn. Hãy nhớ cập nhật những bài viết mới nhất của chúng tôi nhé!
